Ronald Giphart
Volkskrant
29 november 2010
Zwerfschoonheid
"En van zo’n uitspraak schiet ik, met mijn melodramatische hart, dan weer bijna vol."
Vijf jaar geleden zat ik ’s nachts vermoeid na een optreden op mijn bank. Ik bladerde in het net verschenen boek Strips in Stereo, waarin tekenaars Nederlandstalige liedjes hadden verstript. Ondertussen had ik de CD opgezet met de bijbehorende nummers. Terwijl ik keek naar door Joost Swarte geïllustreerde pagina’s van een mannetje met een sik, luisterde ik naar het mij onbekend nummer ‘Naakt en kaal’ van Mondo Leone, een muziekproject van theatermaker Leon Giesen, een man met een sik.
Ik hoorde iemand zingen: ‘Als ik in de spiegel kijk, word ik zelden blij. Ik vind niet dat ik lijk op de man die staart naar mij. Je krijgt maar een stukje van het verhaal, van dit mannetje, naakt en kaal. En waar ik maar niet aan wen, is dat ik dit kennelijk ben.’
En toen gebeurde het. Voor ik me ertegen kon wapenen schoot ik vol. Een brok in mijn keel, die daar niet thuishoorde. Misschien had ik er wat bij gedronken, dat zou kunnen. Desalniettemin werd ik geraakt door een vlaag van onverwachte ontroering over een getekend mannetje en een deuntje. Schoonheid kan hard toeslaan wanneer je er niet op bent bedacht.
Vandaag speelt Mondo Leone in de Utrechtse Stadsschouwburg een try-out van het nieuwe theaterprogramma ‘Genomineerd’, dat morgen in dezelfde zaal in première gaat. De show gaat over wat Leon Giesen ‘zinloze schoonheid’ of ‘zwerfschoonheid’ noemt. De dingen die op straat liggen en die plotseling ontroeren. Giesen heeft er een speciale prijs voor in het leven geroepen: het Gouden Randje.
Er zijn voor deze bokaal bekende en onbekende mensen genomineerd die - zonder dat iemand er om heeft gevraagd en zonder dat zij er financieel voordeel bij hebben - de wereld mooier proberen te maken. Deze genomineerden worden door Giesen bewonderend toegezongen.
Een van deze lieden is bijvoorbeeld de Londense schilder Ben Wilson, die sinds 1998 op de straat vastgeplakte kauwgumresten beschildert met ingenieuze miniatuurafbeeldingen. Inmiddels heeft Wilson hier een dagtaak aan. Al meer dan tienduizend kauwgumtrapsels zijn door hem geïllustreerd (hij warmt de plakkaatjes op en voegt een speciale lak toe). Zo heeft hij op de plek waar eens een dood vogeltje lag een fleurig herdenkingsplaatje geschilderd.
Iemand anders die de wereld verfraaide was Deane Ellsworth, een treintoeter-enthousiasteling die ervoor zorgde dat Amerikaanse treinen bij spoorwegovergangen een bijzonder akkoord schallen als waarschuwingssignaal. K5LA heet deze hoorn, die wellicht het mooiste getoeter ter wereld produceert. Het akkoord is een ingewikkelde B6 majeur ‘in de eerste omkering’ (geen idee wat het betekent, maar het levert een zwevend onthecht jazzeffect op).
Ook genomineerd is de Australiër Juan Mann, die in 2004 het inmiddels wijdverbreide verschijnsel ‘free hug’ introduceerde, waarbij voorbijgangers een gratis omhelzing kunnen krijgen. Dit zette een trend. Vele miljoenen mensen over de hele wereld zijn inmiddels kosteloos geknuffeld.
Welke zinloze zwerfschoonheid er uiteindelijk het Gouden Randje wint maakt Giesen vanavond bekend in zijn show, maar hij wil wel kwijt dat het natuurlijk niet gaat om winnen. ‘Er zit meer schoonheid in verliezen,’ legt hij uit. ‘Iedereen zal verliezen. Aan de echte eindstreep staan er geen winnaars, dus degene die het best kan verliezen, zal het gelukkigst sterven.’
En van zo’n uitspraak schiet ik, met mijn melodramatische hart, dan weer bijna vol.