Ik heb ooit een film gemaakt over John Gabriël Stedman, een half Nederlandse half Schotse huurling die in 1772 naar Suriname ging om te vechten tegen opstandige slaven. Maar hij werd verliefd op een slavin, kreeg een kind met haar en kwam zo tussen twee vuren in te zitten.
Hij heeft een dagboek bijgehouden, dat later uitgegeven is. Hij geldt als een redelijk betrouwbare bron als het om slavernij gaat, juist omdat hij niet per sé tegen was. Hij had geen agenda en was oprecht geschokt. De gravures die in het boek staan, die onder andere door William Blake zijn gemaakt zijn wereldberoemde iconen van de (gruwelijkheden van de) slavernij geworden. In de geschiedenis canon van Nederland staat een plaatje van Stedman (door William Blake).
Daar, bij 1700.
En het beroemdste en gruwelijkste beeld dat Blake heeft gemaakt op basis van een schets of beschrijving van Stedman is dit:
En ik zag dat Stedman's boek in het Rijksmuseum bij dit plaatje was opengeslagen en ineens vroeg ik me iets af dat ik me niet eerder had afgevraagd. Maar kan dit echt?
Ik bedoel niet of mensen elkaar dergelijke dingen aan kunnen doen, want daarop is het antwoord helaas: ja, zeker.
Maar als ik het me goed herinner heeft Stedman dit niet zelf gezien. Hij had het van horen zeggen. En ik heb in mijn leven al een boel rare dingen horen zeggen. Dus: is dit fysiek mogelijk? Ik heb deze vraag naar de vereniging van traumachirurgen gestuurd. En als die het niet weten zal ik verder zoeken.